मिराला अमेरिकेत न्यूयॉर्क शहरात एका सॉफ्टवेअर कंपनीत सॉफ्टवेअर डेव्हलपरचा जॉब मिळाला. ती चेहऱ्यावर दाखवत असली तरी मनातून आनंदी नव्हती. हे तिच्या बाबांना समजत होतं. पण यापुढे मीरालाच तिच्या आयुष्याबाबत निर्णय घेऊ द्यायचं त्यांनी ठरवलं.
इकडे सुधाला स्वतःच्या वागण्याचा खूप पश्चाताप होत होता. आनंद रोज आठवणीने तिला फोन करी. ती फक्त हो नाही इतकंच बोलायची. दोघंही मीराचा विषय काढत नव्हते. आनंदला समजलं होतं जे झालं त्यात फक्त सुधाचाच नाहीतर त्याचाही दोष होता. मग एकट्या सुधाला दोषी मानून तिच्याशी अबोला धरण्यात काहीच अर्थ नाही.
एका दुपारी सुधा अंगणात कपडे वाळू घालत असतांना उमा तिथं आली, "मानावं लागल जाऊ बाई तुमाले. त्या शहरच्या पोरीले औकात दाखूली तुमी."
"उमा जा तु."
"आवं म्या तं.... "
"काय म्या तं. लावली तेवढी आग पुरे."
"आवं म्या कई आग लावलिया. आसं काय करतुया? म्या तं आनंद साठी माया बहिणीच्या वन्सच्या पोरीची गोठ सांगाया आली बगा. तुमी म्हणाल तसंच करिन बगा ती. उठ तं उठ अन बस तं बस."
आता मात्र सुधाचं डोकं सरकलं.
"उमे अजून एक शब्द काढला ना तोंडातून जीभ कापून टाकीन पावशी नं तुई. तुले सासूबाईचं शेत पायजे ना वं. बरं हे घरी आले कि वकिलाले बोलावून करून देतो माय." सुधानं तिचे दोन्ही हात जोडले,"पण आता बस कर माय हे आग लावणं. लय मोठा घोळ केला म्या तुय डोक्यात धरून. लय चुकली..... " सुधा दार लावून रडू लागली.
"का वं सुधा काय झालं वं? काऊन रडतं वं तु? आनंद बरा हाय ना? " सुधाच्या सासूनं विचारलं.
"हो बरा हाय तो. असंच जरा माया मायची आठून झाली."
"ये माया मांडीवर डोकं ठेव. दाबून देतो." सासू सुधाचं डोकं मांडीवर घेऊन दाबू लागली,"लय करतं वं तु साऱ्याईच. म्हून तं तुले सून बी लय गुणाची भेटली वं. मा म्हातारीचा गु धुऊन देते तं तुई तं लई सेवा करिन वं ते." सुधा मीराच्या आठवणीनं अजून मुसुमुसु रडत होती आणि सासू बोलतच होती, "लय दिवस झाले नं. बोलावं त्या दोघाईले इकडं. पा वाटत हाय मले. कधी मरीन मा काई भरोसा नाई आता."
सुधाच्या डोक्यात सासूचं बोलणं घुमत होतं. रोजच्या सारखा रात्री आनंदचा फोन आला,
"तब्येत कशी आहे आई."
"चोवीस तासात काय होणार बा माया तब्येतीले. पण मा आईकनार तं चांगलं वाटीन मले."
"बोल."
"तु मीराले परत आन. काय बी कर पण परत आन त्या पोरीले. म्या लय चुकली."
"आई सोड तो विषय. मी माफी मागितली होती. नाही आली ती. तिच्या बाबाशी बोललो. तशीही खूप दूर गेली ती आता."
"म्हणजे? काय झालं, कुठं गेली ती?"
"अमेरिकेत गेली नोकरीसाठी. तिला नाही गं माझी गरज. मग तु का स्वतःला दोष देतेस."
"नाही रं बाळा तशी नाई ति पोर. तिच्या मनात फक्त तुनं तिच्यावर हात उचलल्याचा राग हाय. तो तिले दूर ठेऊन रायला तिले तुयापासून. गरज नसती तुई तं तिकडं जा च्या आंदी घटस्फोट नसता घेतला का तिनं? मोकळी हुन गेली असती नं बा ती. मा साठी एकदा प्रयत्न कर. तिच्या बाबाशी बोल. भेट घरी जाऊन."
आनंद मीराच्या बाबाला भेटायला त्यांच्या घरी गेला. थोडयावेळ आधीच सुधानं विनवणी करून आनंदच्या बाबाला मीराच्या बाबाला फोन लावून मागितला आणि त्यांना मुलाला एक संधी द्यायची याचना केली होती. म्हणून ते आनंदसोबत बोलायला तयार झाले. त्यांनी मीरा कायमची अमेरिकेत स्थायिक व्हायला गेल्याचं आनंदला सांगितलं.
"मीराचा नाद सोड. तिची मनःस्थिती नव्हती म्हणून नाहीतर तिला घटस्फोट घेऊनच पाठवलं असतं अमेरिकेत."
"मान्य आहे मी चुकलो. पण एकच संधी द्या. मीराचा पत्ता सांगा. मी ती म्हणेल तसाच वागेल."
"ठीक आहे. तिच्या कंपनीत सॉफ्टवेअर डेव्हलपर मॅनेजरची पोस्ट खाली आहे. अप्लाय कर. तुला जॉब मिळून जाईल. पण कंपनीची अट आहे. जॉब लागल्यावर 2 वर्ष तुला भारतात परत येता येणार नाही. अट मान्य असेल तर सांग. कंपनीचा ओनर माझ्या ओळखीत आहे. तुला नोकरी मिळून जाईल."
आनंदला समजलं होतं कि ही 2 वर्षाची अट मुद्दाम ठेवण्यात आली आहे. पण 2 वर्ष आई बाबाला न भेटता जगणं खूपच कठीण होतं त्याच्यासाठी.
आनंदने सुधाला फोन करून अटीबद्दल सांगितलं. "आनंद मरेस्तोवर तु नाई दिसला तरीबी चालल. बस सुखात असल्याची खबर भेटली मंजी झालं. जा बाबा तु. झालेलं पाप मले झोपु नाई द्यून रायलं."
आनंद अमेरिकेत मीराच्याच ऑफिसमधे रुजू झाला. तिथं त्यांच्याशिवाय आणखी कोणाला त्यांच्या नात्याबद्दल माहिती नव्हतं. पहिल्याच दिवशी आनंदने 2-3 वेळा मीरासोबत बोलायचा प्रयत्न केला. पण तिनं त्याला प्रतिसाद दिला नाही उलट त्यांची कलीग नीया आनंदकडे आकर्षित झाली. त्याच्याशी बोलायचे बहाणे शोधू लागली. आनंदला काय करावं समजेना. लंच करतांना नीया आनंदजवळ येऊन बसे. काही दिवसांनी आनंदला कळलं कि नीया भारतीय कुटुंब पद्धतीचा अभ्यास करत आहे. तिला भारतीय संस्कृतीचे खूप आकर्षण आहे. म्हणून तिला एका भारतीय मुलाशीच लग्न करायचं आहे.
इकडे जिला मानवायला तो 2 वर्षांचा बॉण्ड करून अमेरिकेत आला ती हुंगतही नव्हती आणि दुसरी हात धुवून मागे लागली. शेवटी त्यानं मीराचा पिच्छा सोडला अन नियाशी मैत्री केली. दोघंही मस्त फिरू लागले. ऑफिस मधे जास्तीत जास्त वेळ दोघं सोबत दिसायचे. त्यांना पाहून काहींनी निया लवकरच भारताची सून होणार अशी बातमीही पसरवली. मीराला फरक पडत नाही असंच ती दाखवत होती.
त्या दिवशी नियाचा वाढदिवस होता. ऑफिसमधे केक कापण्यात आला. नियानं पहिला घास आनंदला भरवला आणि म्हणाली, "आय लव्ह यु आनंद, विल यु मॅरी मी?"
आनंदने एक नजर मीरावर टाकली. तिचा चेहरा रागानं लाल झाला होता. पण अजूनही ती काहीच बोलत नव्हती. तिच्याकडे पाहतच तो म्हणाला,
"यस आय विल मॅरी विथ यु."
"हो कर तिच्याशी लग्न. पण आधी माझ्यापासून घटस्फोट तर घे. तुझ्यासारखा नालायक माणुस नाही पाहिला मी. माझ्या बाबांना सांगून आला इथं मला मानवायला आणि पटवलं दुसरीलाच. मी बघतेच तु कसा लग्न करतो हिच्याशी."
सगळे स्तब्ध होऊन पाहू लागले. नियानं इशाऱ्यानं सगळ्यांना हॉल मधून बाहेर पडायला सांगितलं.
"का करु नाही मी दुसरं लग्न? तु अशी अडून बसली. तुला माहितेय दोन वर्ष नाही भेटणार आईला हे माहित असतांना तिनं मला इथं पाठवलं. तुझ्या पुढे हात पाय जोडले. अजून काय पाहिजे यार?" आनंद खाली बसून दोन्ही हाताने चेहरा झाकून रडू लागला.
"सॉरी !" मीरा त्याच्याजवळ बसून त्याच्या डोक्यावरून हात फिरवत म्हणाली, "मी खूप जास्त हर्ट झाली होती. लग्नानंतरची सगळी स्वप्न तुटली आणि त्यात तुझी थापड. हृदय कठोर झालं होतं माझं. मी खूप तडपली तुझ्यासाठी म्हणून तुला तडपतांना पाहिलं कि बरं वाटे. पण आता खरंच पुरे हे सर्व. मी देते तुला घटस्फोट. निया छान मुलगी आहे. तुमचा संसार छान होईल बघ."
"हो का." निया हॉलमधे येऊन म्हणाली, "माझा मुळीच मन नाही हं एका विवाहित माणसाशी लग्न करायचं."
"काय? मग... "
"मग काही नाही. तुझं प्रेम बाहेर यावं म्हणून नाटक केलं आम्ही. मी क्रश झाली होती आनंदवर. पण त्यानं मला स्पष्ट सांगितलं कि मी सर्वस्वी मीराचा आहे. मी म्हटलं चला मग राम सीतेचं मिलन करून देते."
"थँक्यू निया!" मीरानं तिला मिठी मारली.
"हे असं कोरडं थँक्यू नाही चालणार. मुलगा शोधून दे माझ्यासाठी चांगला, इंडियन."
सर्व हसले. आनंदच्या आयुष्यात आनंदी आनंदगडे झाला. नियाची बर्थडे पार्टी वरून मीरा आणि आनंद घरी जात होते. मीराच्या बाबांचा कॉल आला.
"हा बाबा."
"कुठे आहेस? फोन का नव्हती उचलत."
"आनंद सोबत." मीरा लाजतच उत्तरली.
"बरं झालं. आनंदची आजी सिरीयस आहे. तुम्ही दोघं निघून या. तिकिट्स डिटेल्स पाठवल्या आहेत मेल चेक कर. ओके."
"हो बाबा निघतो आम्ही. आनंदशी बोला."
दोघंही गावाला आले. आजीला खाली टाकलेलं होतं. आनंद आणि मीराला पाहताच आजीच्या चेहऱ्यावर स्मित पसरलं. बाबानं आनंदला आजीला पंचामृत पाजायला दिलं. पंचामृत पिऊन मीराच्या डोक्यावर हात ठेऊन आजी गतप्राण झाली.
तेरवी वगैरे सगळं पार पडलं. मीरानंही घडलेल्या सगळ्या गोष्टींवर पाणी सोडलं. काही दिवस आनंदात राहून दोघंही परत नोकरीसाठी पुण्याला गेले. आताही आनंद सुधाशी एक अर्धा तास बोलायचा. पण हप्त्यातून एकदा. आणि सुधाही त्याला नेहमी नेहमी तेच तेच विचारत बसत नव्हती. तसंच सुधानं स्वतःहुन आजीच्या हिश्याची अर्धी शेती उमाच्या नावावर केली. काही लोकं सुधरत नाहीत. त्यापैकीच एक उमा. ती सुधाला म्हणाली,
"तुया शहरच्या सुनेनं सुधरवलं तुले. नायतं तु कसाची शेत देतं मले."
सुधा फक्त स्वतःशी हसली. बाकी तिनं मनावर काहीच परिणाम होऊ दिला नाही.
समाप्त
धन्यवाद !
©®अर्चना सोनाग्रे वसतकार
कथेचे सर्व हक्क लेखिकेकडे राखीव आहेत. कुठेही प्रस्तुत किंवा प्रकाशित करण्यासाठी लेखिकेची परवानगी अत्यावश्यक आहे. कथा copyright नियमांतर्गत येते.
इकडे सुधाला स्वतःच्या वागण्याचा खूप पश्चाताप होत होता. आनंद रोज आठवणीने तिला फोन करी. ती फक्त हो नाही इतकंच बोलायची. दोघंही मीराचा विषय काढत नव्हते. आनंदला समजलं होतं जे झालं त्यात फक्त सुधाचाच नाहीतर त्याचाही दोष होता. मग एकट्या सुधाला दोषी मानून तिच्याशी अबोला धरण्यात काहीच अर्थ नाही.
एका दुपारी सुधा अंगणात कपडे वाळू घालत असतांना उमा तिथं आली, "मानावं लागल जाऊ बाई तुमाले. त्या शहरच्या पोरीले औकात दाखूली तुमी."
"उमा जा तु."
"आवं म्या तं.... "
"काय म्या तं. लावली तेवढी आग पुरे."
"आवं म्या कई आग लावलिया. आसं काय करतुया? म्या तं आनंद साठी माया बहिणीच्या वन्सच्या पोरीची गोठ सांगाया आली बगा. तुमी म्हणाल तसंच करिन बगा ती. उठ तं उठ अन बस तं बस."
आता मात्र सुधाचं डोकं सरकलं.
"उमे अजून एक शब्द काढला ना तोंडातून जीभ कापून टाकीन पावशी नं तुई. तुले सासूबाईचं शेत पायजे ना वं. बरं हे घरी आले कि वकिलाले बोलावून करून देतो माय." सुधानं तिचे दोन्ही हात जोडले,"पण आता बस कर माय हे आग लावणं. लय मोठा घोळ केला म्या तुय डोक्यात धरून. लय चुकली..... " सुधा दार लावून रडू लागली.
"हो बरा हाय तो. असंच जरा माया मायची आठून झाली."
"ये माया मांडीवर डोकं ठेव. दाबून देतो." सासू सुधाचं डोकं मांडीवर घेऊन दाबू लागली,"लय करतं वं तु साऱ्याईच. म्हून तं तुले सून बी लय गुणाची भेटली वं. मा म्हातारीचा गु धुऊन देते तं तुई तं लई सेवा करिन वं ते." सुधा मीराच्या आठवणीनं अजून मुसुमुसु रडत होती आणि सासू बोलतच होती, "लय दिवस झाले नं. बोलावं त्या दोघाईले इकडं. पा वाटत हाय मले. कधी मरीन मा काई भरोसा नाई आता."
सुधाच्या डोक्यात सासूचं बोलणं घुमत होतं. रोजच्या सारखा रात्री आनंदचा फोन आला,
"तब्येत कशी आहे आई."
"चोवीस तासात काय होणार बा माया तब्येतीले. पण मा आईकनार तं चांगलं वाटीन मले."
"बोल."
"तु मीराले परत आन. काय बी कर पण परत आन त्या पोरीले. म्या लय चुकली."
"आई सोड तो विषय. मी माफी मागितली होती. नाही आली ती. तिच्या बाबाशी बोललो. तशीही खूप दूर गेली ती आता."
"म्हणजे? काय झालं, कुठं गेली ती?"
"अमेरिकेत गेली नोकरीसाठी. तिला नाही गं माझी गरज. मग तु का स्वतःला दोष देतेस."
"नाही रं बाळा तशी नाई ति पोर. तिच्या मनात फक्त तुनं तिच्यावर हात उचलल्याचा राग हाय. तो तिले दूर ठेऊन रायला तिले तुयापासून. गरज नसती तुई तं तिकडं जा च्या आंदी घटस्फोट नसता घेतला का तिनं? मोकळी हुन गेली असती नं बा ती. मा साठी एकदा प्रयत्न कर. तिच्या बाबाशी बोल. भेट घरी जाऊन."
आनंद मीराच्या बाबाला भेटायला त्यांच्या घरी गेला. थोडयावेळ आधीच सुधानं विनवणी करून आनंदच्या बाबाला मीराच्या बाबाला फोन लावून मागितला आणि त्यांना मुलाला एक संधी द्यायची याचना केली होती. म्हणून ते आनंदसोबत बोलायला तयार झाले. त्यांनी मीरा कायमची अमेरिकेत स्थायिक व्हायला गेल्याचं आनंदला सांगितलं.
"मान्य आहे मी चुकलो. पण एकच संधी द्या. मीराचा पत्ता सांगा. मी ती म्हणेल तसाच वागेल."
"ठीक आहे. तिच्या कंपनीत सॉफ्टवेअर डेव्हलपर मॅनेजरची पोस्ट खाली आहे. अप्लाय कर. तुला जॉब मिळून जाईल. पण कंपनीची अट आहे. जॉब लागल्यावर 2 वर्ष तुला भारतात परत येता येणार नाही. अट मान्य असेल तर सांग. कंपनीचा ओनर माझ्या ओळखीत आहे. तुला नोकरी मिळून जाईल."
आनंदला समजलं होतं कि ही 2 वर्षाची अट मुद्दाम ठेवण्यात आली आहे. पण 2 वर्ष आई बाबाला न भेटता जगणं खूपच कठीण होतं त्याच्यासाठी.
आनंदने सुधाला फोन करून अटीबद्दल सांगितलं. "आनंद मरेस्तोवर तु नाई दिसला तरीबी चालल. बस सुखात असल्याची खबर भेटली मंजी झालं. जा बाबा तु. झालेलं पाप मले झोपु नाई द्यून रायलं."
आनंद अमेरिकेत मीराच्याच ऑफिसमधे रुजू झाला. तिथं त्यांच्याशिवाय आणखी कोणाला त्यांच्या नात्याबद्दल माहिती नव्हतं. पहिल्याच दिवशी आनंदने 2-3 वेळा मीरासोबत बोलायचा प्रयत्न केला. पण तिनं त्याला प्रतिसाद दिला नाही उलट त्यांची कलीग नीया आनंदकडे आकर्षित झाली. त्याच्याशी बोलायचे बहाणे शोधू लागली. आनंदला काय करावं समजेना. लंच करतांना नीया आनंदजवळ येऊन बसे. काही दिवसांनी आनंदला कळलं कि नीया भारतीय कुटुंब पद्धतीचा अभ्यास करत आहे. तिला भारतीय संस्कृतीचे खूप आकर्षण आहे. म्हणून तिला एका भारतीय मुलाशीच लग्न करायचं आहे.
इकडे जिला मानवायला तो 2 वर्षांचा बॉण्ड करून अमेरिकेत आला ती हुंगतही नव्हती आणि दुसरी हात धुवून मागे लागली. शेवटी त्यानं मीराचा पिच्छा सोडला अन नियाशी मैत्री केली. दोघंही मस्त फिरू लागले. ऑफिस मधे जास्तीत जास्त वेळ दोघं सोबत दिसायचे. त्यांना पाहून काहींनी निया लवकरच भारताची सून होणार अशी बातमीही पसरवली. मीराला फरक पडत नाही असंच ती दाखवत होती.
त्या दिवशी नियाचा वाढदिवस होता. ऑफिसमधे केक कापण्यात आला. नियानं पहिला घास आनंदला भरवला आणि म्हणाली, "आय लव्ह यु आनंद, विल यु मॅरी मी?"
आनंदने एक नजर मीरावर टाकली. तिचा चेहरा रागानं लाल झाला होता. पण अजूनही ती काहीच बोलत नव्हती. तिच्याकडे पाहतच तो म्हणाला,
"हो कर तिच्याशी लग्न. पण आधी माझ्यापासून घटस्फोट तर घे. तुझ्यासारखा नालायक माणुस नाही पाहिला मी. माझ्या बाबांना सांगून आला इथं मला मानवायला आणि पटवलं दुसरीलाच. मी बघतेच तु कसा लग्न करतो हिच्याशी."
सगळे स्तब्ध होऊन पाहू लागले. नियानं इशाऱ्यानं सगळ्यांना हॉल मधून बाहेर पडायला सांगितलं.
"का करु नाही मी दुसरं लग्न? तु अशी अडून बसली. तुला माहितेय दोन वर्ष नाही भेटणार आईला हे माहित असतांना तिनं मला इथं पाठवलं. तुझ्या पुढे हात पाय जोडले. अजून काय पाहिजे यार?" आनंद खाली बसून दोन्ही हाताने चेहरा झाकून रडू लागला.
"सॉरी !" मीरा त्याच्याजवळ बसून त्याच्या डोक्यावरून हात फिरवत म्हणाली, "मी खूप जास्त हर्ट झाली होती. लग्नानंतरची सगळी स्वप्न तुटली आणि त्यात तुझी थापड. हृदय कठोर झालं होतं माझं. मी खूप तडपली तुझ्यासाठी म्हणून तुला तडपतांना पाहिलं कि बरं वाटे. पण आता खरंच पुरे हे सर्व. मी देते तुला घटस्फोट. निया छान मुलगी आहे. तुमचा संसार छान होईल बघ."
"हो का." निया हॉलमधे येऊन म्हणाली, "माझा मुळीच मन नाही हं एका विवाहित माणसाशी लग्न करायचं."
"काय? मग... "
"मग काही नाही. तुझं प्रेम बाहेर यावं म्हणून नाटक केलं आम्ही. मी क्रश झाली होती आनंदवर. पण त्यानं मला स्पष्ट सांगितलं कि मी सर्वस्वी मीराचा आहे. मी म्हटलं चला मग राम सीतेचं मिलन करून देते."
"थँक्यू निया!" मीरानं तिला मिठी मारली.
"हे असं कोरडं थँक्यू नाही चालणार. मुलगा शोधून दे माझ्यासाठी चांगला, इंडियन."
सर्व हसले. आनंदच्या आयुष्यात आनंदी आनंदगडे झाला. नियाची बर्थडे पार्टी वरून मीरा आणि आनंद घरी जात होते. मीराच्या बाबांचा कॉल आला.
"हा बाबा."
"कुठे आहेस? फोन का नव्हती उचलत."
"आनंद सोबत." मीरा लाजतच उत्तरली.
"बरं झालं. आनंदची आजी सिरीयस आहे. तुम्ही दोघं निघून या. तिकिट्स डिटेल्स पाठवल्या आहेत मेल चेक कर. ओके."
दोघंही गावाला आले. आजीला खाली टाकलेलं होतं. आनंद आणि मीराला पाहताच आजीच्या चेहऱ्यावर स्मित पसरलं. बाबानं आनंदला आजीला पंचामृत पाजायला दिलं. पंचामृत पिऊन मीराच्या डोक्यावर हात ठेऊन आजी गतप्राण झाली.
तेरवी वगैरे सगळं पार पडलं. मीरानंही घडलेल्या सगळ्या गोष्टींवर पाणी सोडलं. काही दिवस आनंदात राहून दोघंही परत नोकरीसाठी पुण्याला गेले. आताही आनंद सुधाशी एक अर्धा तास बोलायचा. पण हप्त्यातून एकदा. आणि सुधाही त्याला नेहमी नेहमी तेच तेच विचारत बसत नव्हती. तसंच सुधानं स्वतःहुन आजीच्या हिश्याची अर्धी शेती उमाच्या नावावर केली. काही लोकं सुधरत नाहीत. त्यापैकीच एक उमा. ती सुधाला म्हणाली,
"तुया शहरच्या सुनेनं सुधरवलं तुले. नायतं तु कसाची शेत देतं मले."
सुधा फक्त स्वतःशी हसली. बाकी तिनं मनावर काहीच परिणाम होऊ दिला नाही.
समाप्त
धन्यवाद !
©®अर्चना सोनाग्रे वसतकार
कथेचे सर्व हक्क लेखिकेकडे राखीव आहेत. कुठेही प्रस्तुत किंवा प्रकाशित करण्यासाठी लेखिकेची परवानगी अत्यावश्यक आहे. कथा copyright नियमांतर्गत येते.
No comments:
Post a Comment